Là một trong những tỉnh có tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm đa số, Sơn La đã và đang triển khai đồng bộ, sáng tạo và hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719). Trong đó, công tác tuyên truyền, vận động được xác định là giải pháp đột phá, đóng vai trò “cầu nối” đưa chính sách vào cuộc sống, góp phần khơi dậy nội lực và thay đổi căn bản “nếp nghĩ, cách làm” của người dân vùng cao.

Khơi thông nội lực từ sự thay đổi tư duy

Xã biên giới Mường Hung, huyện Sông Mã là nơi sinh sống của hơn 10.000 nhân khẩu thuộc các dân tộc Thái, Mông, Kinh, Khơ Mú. Từng là địa bàn trọng điểm phức tạp về an ninh trật tự, Mường Hung ngày nay đã “lột xác” nhờ sự đầu tư bài bản từ Chương trình MTQG 1719 và nỗ lực tự thân của người dân địa phương.

Trong giai đoạn I (2021–2025), xã Mường Hung được xác định là xã khu vực III theo Quyết định 861/QĐ-TTg và là một trong những xã trọng điểm thụ hưởng đầu tư từ Chương trình MTQG 1719. Tính đến đầu năm 2024, xã mới đạt 14/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM). Nhưng chỉ sau một năm, nhờ sự đồng lòng từ chính quyền và người dân, xã đã cán đích đủ 19 tiêu chí, được UBND tỉnh Sơn La công nhận đạt chuẩn NTM vào ngày 15/01/2025.

Chia sẻ về thành tựu này, ông Cầm Văn Minh, Chủ tịch UBND xã Mường Hung cho biết: “Chương trình MTQG 1719 là nguồn lực quan trọng giúp xã hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM, đặc biệt là hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục và giảm nghèo bền vững.”

Tuyến đường giao thông ở bản Huổi Nua, xã Mường Hung, huyện Sông Mã được đổ bê tông kiên cố.

Hiện nay, 100% tuyến đường xã được bê tông hóa hoặc thảm nhựa; 28/28 bản có nhà văn hóa; các trường học, trạm y tế đạt chuẩn. Tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 5,17%, thu nhập bình quân đạt hơn 45 triệu đồng/người/năm. Đáng chú ý, thành quả này không chỉ đến từ nguồn vốn nhà nước mà còn từ tinh thần tự giác đóng góp của người dân: hiến hơn 2.090m² đất, đóng góp hơn 5.600 ngày công lao động và khoảng 2 tỉ đồng tiền mặt.

Người dân làm chủ công cuộc phát triển

Không khó để thấy được sự thay đổi trong tư duy phát triển của đồng bào các dân tộc ở vùng sâu, vùng xa của Sơn La. Ở bản Huổi Bua, xã Mường Hung - nơi sinh sống của 60 hộ đồng bào Mông, việc tham gia vào quá trình phát triển không còn là sự bị động.

Ông Sộng Páo Ly - Người có uy tín trong cộng đồng, cho biết: “Trước kia, người dân ít hiểu biết, dễ bị kẻ xấu lôi kéo. Nhưng nhờ tuyên truyền thường xuyên, giờ bà con tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới. Chúng tôi đã vận động 25 hộ gia đình hiến 550m² đất nông nghiệp, phá bỏ cây ăn quả, tháo dỡ tường rào để mở rộng đường làng.”

Câu chuyện của bản Huổi Bua là minh chứng sống động cho hiệu quả của công tác tuyên truyền, vận động khi được thực hiện đúng, trúng và phù hợp với đặc thù văn hóa, ngôn ngữ, tập quán từng cộng đồng.

Người có uy tín Vừ Sua Ly, ở bản Pha Khuông, xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, Sơn La tích cực tuyên truyền, vận động bà con Nhân dân).

Đầu tư cho tuyên truyền: “Cánh tay nối dài” của chính sách

Giai đoạn 2021-2025, Sơn La có 202 xã vùng DTTS và miền núi, trong đó 126 xã là khu vực III. Từ nguồn lực của Chương trình MTQG 1719 và các dự án liên quan, đến đầu năm 2025, toàn tỉnh đã giảm được 18 xã đặc biệt khó khăn, hiện còn 116 xã khu vực III.

Tuy nhiên, giảm nghèo không thể chỉ dựa vào nguồn lực tài chính. Theo ông Thào Xuân Nếnh - Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La: “Chìa khóa là thay đổi nhận thức, khơi dậy nội lực trong mỗi người dân. Và tuyên truyền, vận động là công cụ sắc bén để hiện thực hóa mục tiêu này.”

Do đó, tỉnh Sơn La đặc biệt chú trọng đến việc xây dựng đội ngũ tuyên truyền viên, cán bộ cơ sở, người có uy tín - những “cánh tay nối dài” để chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến tận thôn bản.

Giai đoạn 2021-2025, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh đã tổ chức 25 lớp tập huấn cho 1.243 cán bộ làm công tác dân tộc, người có uy tín tại các xã đặc biệt khó khăn. Bên cạnh đó, Sở còn tổ chức 06 hội nghị chuyên đề về đạo đức, lối sống; 16 hội nghị về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; Hội thi tìm hiểu pháp luật về công tác dân tộc với 212 thí sinh đại diện cho các huyện, thành phố trong tỉnh.

Các hội nghị, lớp bồi dưỡng không chỉ cung cấp kiến thức mà còn là dịp để cán bộ cơ sở trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn - từ đó tạo nên sự đồng thuận và quyết tâm chính trị trong toàn hệ thống.

Củng cố niềm tin - nền tảng phát triển bền vững

Trong 5 tháng đầu năm 2025, theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La, tình hình kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS cơ bản ổn định; an sinh xã hội được bảo đảm; đời sống vật chất, tinh thần ngày càng được cải thiện.

Đặc biệt, hệ thống chính trị ở vùng đồng bào DTTS được củng cố, hoạt động hiệu quả. Các cấp ủy, tổ chức đảng ngày càng coi trọng công tác dân vận, sâu sát cơ sở, kịp thời nắm bắt và giải quyết kiến nghị, nguyện vọng chính đáng của người dân. Điều này góp phần tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân, cũng như tạo động lực để người dân tin tưởng, tích cực tham gia xây dựng quê hương.

Bằng sự đồng bộ giữa “lực” của Nhà nước và “lòng” của người dân, Chương trình MTQG 1719 tại Sơn La không chỉ là một chính sách hỗ trợ vùng khó khăn mà đã trở thành động lực để kiến tạo một diện mạo mới - nơi bản làng khang trang, đường làng sạch đẹp, và hơn cả là tâm thế chủ động vươn lên thoát nghèo của mỗi người dân.

Tầm nhìn xa: Không chỉ là giảm nghèo, mà là phát triển toàn diện

Sự thành công bước đầu của Chương trình MTQG 1719 tại Sơn La cho thấy, công tác tuyên truyền, vận động không thể là “phần việc phụ” mà phải được đầu tư bài bản như một chiến lược trung tâm. Không có thay đổi nhận thức, sẽ không có phát triển bền vững. Không có sự đồng thuận từ cơ sở, chính sách dù đúng đắn cũng khó đi vào cuộc sống.

Chặng đường phía trước vẫn còn nhiều khó khăn, song với phương châm: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, cùng sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị và người dân, tin rằng Sơn La sẽ tiếp tục là điểm sáng trong thực hiện Chương trình MTQG 1719 - không chỉ dừng lại ở giảm nghèo mà là phát triển bền vững, toàn diện và nhân văn.

Nguồn: Báo bảo vệ pháp luật